"ΚΥΜΑΤΑ,ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ, ΑΠΟ ΚΑΡΔΙΑΣ ΣΚΙΡΤΗΜΑΤΑ" - Νηπιαγωγείο Βερβένων

2/Θ  ΟΛΟΗΜΕΡΟ  ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ   ΒΕΡΒΕΝΩΝ

ΣΧΟΛΙΚΟ  ΕΤΟΣ  2014-2015

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ   ΑΓΩΓΗΣ  ΥΓΕΙΑΣ:

«Κύματα, συναισθήματα από καρδιάς σκιρτήματα».

Επιλέξαμε  το  θέμα  αυτό:

Γιατί  παρά τη  δυσκολία  του θέματος  για τη νηπιακή  ηλικία  θεωρούμε  απαραίτητο  τα  παιδιά  να  έχουν  εμπειρίες διαπραγμάτευσης, γνωριμίας, επικοινωνίας  με  τα  συ-ναισθήματά  τους  για  μια ισορροπημένη ανάπτυξη.                                                                                                             Γιατί είναι  σημαντικό  να  συνδέει  κανείς τις ανάγκες πίσω από τις εκφράσεις  και τις  εκδηλώσεις  των  συναισθημάτων.                                                                                                                   Γιατί θέλουμε να γνωρίσουν  τα παιδιά τρόπους  έκφρασης  των  συναισθημάτων  τους  που θα βοηθήσουν στη  διαπραγμάτευση  των  διαφωνιών τους,  στην  καλύτερη  επικοινωνία με τους άλλους.

           Οι  στόχοι  μας ήταν μέσα από βιωματικές  και  παιγνιώδεις  καταστάσεις:                                                       

v    Να συνειδητοποιήσουν  τη μοναδικότητά  τους  και  να  ενισχύσουν  την  αυτοεκτίμησή  τους.

v    Να  αντιλαμβάνονται, να  κατονομάζουν  και  να  εκφράζουν  τα  συναισθήματά  τους.

v    Να  αναγνωρίζουν, να ερμηνεύουν  και να κατονομάζουν  τα συναισθήματα των άλλων.

v    Να γνωρίσουν τεχνικές και τρόπους  επίλυσης των  συγκρούσεών  τους.

v    Να  ακούν  με  προσοχή  ο ένας  τον  άλλον.

v    Να  συνεργάζονται για  την εξεύρεση  λύσης  σε  προβλήματα  που  θα                 προέκυπταν.

v    Να  εκφράσουν με  τρόπο  δημιουργικό τη σκέψη  τους  μέσα από  τη  ζωγραφική  και  τις  κατασκευές.

v    Να  συζητούν,  να  περιγράφουν, να  αναπτύξουν  τη φαντασία  τους.

«Η  Αρχή  είναι  το  ήμισυ  του  παντός». Ακολουθώντας  το  ρητό,  τον  πρώτο  καιρό  ασχοληθήκαμε  με  δραστηριότητες  και  παραμύθια  που είχαν  σχέση  με  τη ψυχική υγεία  των  παιδιών  και  θα έβαζαν  τις  βάσεις  για  μια  ομαλή  επαφή- γνωριμία,  συ-νεργασία   μεταξύ  των  παιδιών.

        Στόχος μας  ήταν  να  δημιουργηθεί  ένα κλίμα  αποδοχής,  συνύπαρξης, αμοιβαίας  εμπιστοσύνης,  ώστε  να  καλλιεργηθούν  αρμονικές  και  φιλικές  σχέσεις.

       Στην  αρχή  της  σχολικής  χρονιάς  παίξαμε  παιχνίδια  γνωριμίας  όπως:                                                                    Ο  ιστός  της  αράχνης.  Χτυπώντας  παλαμάκια  το  όνομά  μας.  Ξέρω  κάποιον που  τον  λένε…….,ξέρω  κάποιον  που τον  λένε……,ξέρω  κάποιον  που τον  λένε……  Κάνε  ότι  κάνω. Παράξενοι  χαιρετισμοί.

Παιχνίδια  εμπιστοσύνης  -  ενθάρρυνσης  -  συνεργασίας.

Οδηγός  και αυτοκίνητο.  Πισωπατώντας  με  το  κουβάρι. Δυο-Δυο  μαζί.  Μουσικά   αγκαλιάσματα.

Ομαδικά  παιχνίδια.

Φτιάξαμε  το  Συμβόλαιο  της  τάξης  μας   με  κανόνες και  όρους   που   σκέφτηκαν,  αποδέχτηκαν  και  υιοθέτησαν τα  ίδια  τα  παιδιά. 

Δύο  καταπληκτικά  βιβλία  βοήθησαν πολύ τις διαπροσωπικές  σχέσεις  των μικρών  μαθητών  μας,  στις  συγκρούσεις που προέκυπταν   στα  παιχνίδια  τους.

Ø   Μ’ αυτή  την  μπάλα  παίζουμε  όλοι.  Μπριγκίτε  Βένιγκερ

Ø  Ένας για  όλους  και όλοι για  έναν     Μπριγκίτε  Βένιγκερ

Ανατρέχουμε   και θυμόμαστε  τις  πράξεις  των  ηρώων   των  παραμυθιών  και  αναλο-γιζόμαστε  «εμείς  τι   πρέπει  να  κάνουμε  για  να  παίξουμε  όλοι μαζί  ευχάριστα, χα-ρούμενοι  χωρίς   φιλονικίες»;

Ø  «Τα  χέρια  δεν  είναι  για  να  δέρνουμε».   Μαρτίν  Αγκάσι

Ø  «Οι  λέξεις  δεν  είναι  για  να  πληγώνουμε». Ελίζαμπεθ  Βέρντικ

Μέσα  από την  ανάγνωση αυτών  των δύο  υπέροχων  βιβλίων  επιδιώξαμε  να  κατανοήσουν  τα  παιδιά την  έννοια  της  συνεργασίας  και  της  αλληλοβοήθειας  την  αποδοχή,  τη  φιλία  και  την  αγάπη.

·         Έμαθαν  ότι  οι  λέξεις  τους  ανήκουν  αρκεί  να τις  χρησιμοποιούν  με  το  σωστό  τρόπο  έτσι ώστε ούτε  να  πληγώνουν  τους   άλλους,  ούτε  να  πληγωθούν  τα  ίδια.

·          Συνειδητοποίησαν  τη  δύναμη της  λέξης «ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ», «ΠΑΡΑΚΑΛΩ»,  «ΣΥΓΝΩΜΗ»,  τις οποίες  γράψαμε  και  κολλήσαμε στο  βάζο  σαν  «καραμέλες».

·          Με  τα  χέρια  μας  παίξαμε  όμορφα  παιχνίδια,  χορέψαμε  αυτοσχεδιάζοντας  τις  ανάλογες  κινήσεις,  στο  άκουσμα  διαφόρων  μουσικών  κομματιών.

·         Στέλνω  μήνυμα  με  τα  χέρια  μου.  Σε κύκλο  πιασμένοι  χέρι-χέρι,  κλείνουν τα  μάτια,  αγγίζουν,  χαϊδεύουν το  χέρι  του  φίλου  τους  στέλνοντας   ένα  μήνυμα   φιλίας.   Η  επικοινωνία  και  η  συνεργασία  διευκολύνει  τη  μεταφορά   του μη-νύματος.

·         Στο  τέλος ακούσαμε  και  χορέψαμε  το  «ΕΓΩ  ΚΑΙ  ΣΥ  ΜΑΖΙ»   τραγούδι  των  Αλκίνοου    Ιωαννίδη  και  Τζίμη  Πανούση,    καθώς  επίσης  και  το  «ΥΠΑΡΧΟΥΝ  ΧΕΡΙΑ»  των   Locomondo.

·         Χρησιμοποιήσαμε  τα  χέρια  μας για  να  φτιάξουμε  όλοι  μαζί  ένα  κολάζ  που θα  μας    «θυμίζει  όλα  όσα  είχαμε μάθει».

·         Οι  καρδιές  της   φιλίας  που  κόψαμε  και  παίξαμε,  στο  τέλος  τις  αναρτήσαμε     στον  πίνακά  μας   για  να  τις  συμβουλευόμαστε   όταν  και  όποτε    τις   χρειαζόμαστε.   

Στη  συνέχεια   έχοντας  ως  στόχο  να  μάθουν  τα  παιδιά   να  αντιλαμβάνονται  και  να   κατανοούν  τα  συναισθήματα και  τις  απόψεις  των  άλλων,  καθώς  επίσης να  αποδέ-χονται  τα  συναισθήματά  τους  και  να  ελέγχουν  τον τρόπο  έκφρασής  τους,  διαβά-σαμε  το  παραμύθι  «Η  παλέτα  των  συναισθημάτων».

Άρεσε  τόσο  πολύ  που  πολλές  δραστηριότητες πήγασαν  από  το   παραπάνω   παρα-μύθι.

§  Μελετήσαμε  τα  συναισθήματα  της ηρωίδας  μας.  Παίξαμε  το  «κυνήγι των  ει-κόνων»,όπου  τα  παιδιά έπρεπε  να  βρουν  εικόνες  από  διάφορα  συναισθήμα-τα  που  υπάρχουν  μέσα  στο  παραμύθι,   σε  διάφορες  γωνιές  της  τάξης  μας.     

§  Αντιστοιχήσαμε  τις  λέξεις  (ουσιαστικό- επίθετο- ρήμα),   με  τις  εικόνες  των  α-νάλογων  συναισθημάτων.    

§  Χρώμα  και  συναίσθημα.   Προτρέπουμε  τα  παιδιά  να  εκφράσουν  με  χρώμα-τα  τα  συναισθήματά  τους.  Δουλεύουν  ατομικά   φτιάχνοντας  τη  δική  τους  παλέτα  και δίνοντας  διαφορετικό  χρώμα σε  κάθε συναίσθημα.

§  Μάθαμε τα τέσσερα  βασικά  συναισθήματα. ΦΟΒΟΣ-ΘΥΜΟΣ-ΧΑΡΑ-ΛΥΠΗ. Παί-ξαμε  με  τις  καρτέλες  και  προσπαθήσαμε να  μιμηθούμε.   Ύστερα με  ένα παιχνίδι  αντανακλαστικών, φώναζα  ένα  συναίσθημα  και  μου έδειχναν  στο  πρόσωπό    τους  το ανάλογο  συναίσθημα.

§  Κάναμε  και  μίνι  συνέντευξη  για  να καταγράψουμε πότε νοιώθουμε τα  διάφο-  ρα  συναισθήματα.  Τα  παιδιά  είχαν  την  ευκαιρία  να  διηγηθούν  προσωπικές  εμπειρίες.

§  Χορεύω  και  εκφράζω  τα  συναισθήματά  μου.                                                                         Επιλέξαμε  κομμάτια  μουσικής  για  να  χορέψουμε  και  να  κινηθούμε  στο  χώρο  ελεύθερα,  εκφράζοντας  άλλοτε  θυμό,  άλλοτε  λύπη,  χαρά  ή  φόβο      μέσα  από  την  κίνησή  μας  και  τις  εκφράσεις  μας.   Χρησιμοποιήθηκαν  τα   παρακάτω  μουσικά  κομμάτια:                                                   -Ο  Ύμνος  της  Χαράς  του  Μπετόβεν

-Rondo  alla  Turca  του  Μότσαρτ                                                                                                       -Η  Λίμνη  των  Κύκνων  του Τσαϊκόφσκι                                                                                             -Ο  Χορός  των  Σπαθιών  του  Xατσατουριάν                                                                                   -Όταν  έρχονται  τα  σύννεφα  και  η  Βροχή  του  Μάνου  Χατζιδάκη.                          

§  Ο κήπος  των  συναισθημάτων.                                                                                                             Κατασκευάσαμε  το  δικό  μας  κήπο  των  συναισθημάτων.  Τα  παιδιά  έκοψαν   από  μία  μαργαρίτα  και  σε  κάθε  πέταλό  της  έγραψαν   ένα  συναίσθημα.   Όλες  τις  μαργαρίτες  τις  κόλλησαν  σε  ένα  χαρτόνι.

§  

Τα έργα τέχνης………….αποκαλύπτουν………..προκαλούν    συναισθήματα.                 

Παρουσιάσαμε  στα  παιδιά  πίνακες  που  απεικονίζονται  πρόσωπα  με  διαφο-ρετικές εκφράσεις  και συναισθήματα.  Παρατηρήσαμε,  συζητήσαμε  κυρίως  πως  αισθάνονται  τα  πρόσωπα.  Σχολιάσαμε  τους  πίνακες.                                       –Πόσα  πρόσωπα  εικονίζονται;     Ποιά;    Τι  νοιώθουν;                                                  -Τι  χρώματα  χρησιμοποιεί  ο  ζωγράφος;                                                                                                                                                                                  

-Τι  θέλει  να  δείξει;                                                                                                                             Οι  πίνακες  που  χρησιμοποιήθηκαν  ήταν:   

      Η  Κραυγή   -   Έντβαρτ  Μουνκ 

      Το  Θλιμμένο   Κορίτσι   -  Νικόλαος  Γύζης

      Το  Γελαστό  Κορίτσι    -   Ιακωβίδης

      Τα  Ορφανά   -  Νικόλαος  Γύζης

Με  έναυσμα  το  παραμύθι:  «Το  δέντρο  που  έδινε»  του Σελ  Σιλβερστάιν  το  οποίο  αναφέρεται  στην  άνευ  όρων  αγάπη,  συζητάμε για  την  αγάπη και  τι  σημαίνει  για  όλους  εμάς.                                                                                                                                     

 Ολοκληρώνοντας  την  αφήγηση του παραμυθιού   προβαίνουμε  σε  ερωτήσεις  όπως:           

-Τι  αισθανόμαστε  όταν  αγαπάμε;   Ή  όταν  μας  αγαπούν;                                                                     -Ποιους  αγαπάμε;                                                                                                                                -Πώς  μπορούμε   να  δείξουμε  την αγάπη;                                                                                                        

 -Τι  θα  χαρίζατε  σε  κάποιον  που  αγαπάτε;                                                                                                                                          

 Και  άλλες   παρόμοιες  ερωτήσεις   που  με  ενθουσιασμό  απαντούσαν  τα  παιδιά.                                   

-Απαγγέλλουμε  το  ποίημα    της  Νίκης  Κάντζου:  «Η  αγάπη  είναι….»  και  το   δραμα-   τοποιούμε,  χορεύοντας  και   αυτοσχεδιάζοντας  σε  ζευγάρια.                                                           – Παίζουμε  το  παραδοσιακό  παιχνίδι:  «Σ’αγαπώ, σ’αγαπώ,  που  με  βάζεις;                                     -

Τα  παιδιά  εκφράστηκαν  εικαστικά  για την  αγάπη:

1) Ζωγράφισαν  εξελικτικά  το  παραμύθι «Το  δέντρο  που έδινε».

2)Κατασκεύασαν  ομαδική εργασία  με  τίτλο:  «Γιατί  αγαπάμε τη  μαμά».

Την αγάπη  τους  όμως  τα  παιδιά  δεν  την  έδειξαν   μόνο  στους  φίλους  τους.                                    –Αγάπησαν, περιποιήθηκαν  και  φρόντισαν   τον  κήπο  τους.  Σ’όλη  τη διάρκεια  της χρονιάς,  με  ιδιαίτερο  ζήλο  και τρυφερότητα,  με απέραντη  αγάπη και  ενθουσιασμό,                  φύτεψαν, καλλιέργησαν,  μάζεψαν  και  μαγείρεψαν  τα  λαχανικά  τους.                                            –Χάρισαν  λαχανικά  σε  αγαπημένα  πρόσωπα   του  Νηπιαγωγείου  μας.   Τη  Σύμβου-λο  Προσχολικής  Αγωγής  και  τον  Πρόεδρο  της  Τοπικής  Κοινότητας  Βερβένων.                 –Έφτιαξαν  δωράκια  με  τα  δικά  τους  λαχανικά   για  την  Πρωτομαγιά.

Πώς  σας   φαίνεται  το  πρωτομαγιάτικο  στεφανάκι  μας;   Πρωτότυπο;                                                -Κυρία,   δέσε  καλά  το  μπουκέτο  μου  μη  χάσω  το  καρότο  μου  το  μαϊντανό  μου,  το  δεντρολίβανο,  τη ρίγανη  το  θυμάρι  μου. 

-Εντάξει,     Σοφάκι  μου  θα  το  δέσω  σφιχτά. 

          Κατάλαβαν με αυτό  τον  τρόπο  ότι την  αγάπη  μας πρέπει  να  τη  διοχετεύουμε  παντού   και  πάντα,  σε  έμψυχα  και  άψυχα  όντα. Η αγάπη,  η αγκαλιά, ο σεβασμός,  η  εμπιστοσύνη,  είναι  αλληλένδετα  με  τη  φιλία.

         Έτσι  συνεχίσαμε   με  στόχο  να κατανοήσουν  τα  παιδιά  την  αξία  της φιλίας.                                  –Τραγουδήσαμε  και  παίξαμε  σε  ζευγάρια  το  «Καλημέρα, καλημέρα»  της  Νίκης  Κάντζου. Παράλληλα  συζητήσαμε  τι  σημαίνει « φιλία»  για  τα ίδια.   Καταγράψαμε  τις φανταστικές  ιδέες  τους.  Να  τι  μας είπαν:                                                                                            

·         Φίλοι είναι  αυτοί που αγαπούν  ο ένας  τον  άλλον, που  ακούν   και  βοηθούν,   που  ενδιαφέρονται  και  φροντίζουν, που  σέβονται  και  εκτιμούν,  που  δεν  πληγώνουν.

·         Φιλία στη  γη. Μάθαμε  τη λέξη  φιλία  στα  αγγλικά  και  αλβανικά  και  εκφραστήκαμε  μουσικοκινητικά   παίζοντας. Στο  ξεκίνημα   της  μουσικής  βάδιζαν  ελεύθερα  στο  χώρο ,  ανεμίζοντας  το  μαντήλι  τους  και  φωνάζοντας  ο  καθένας  τη  λέξη «  φιλία»  στην  ανάλογη  γώσσα  που  είχαμε  συμφωνήσει  από   πριν.  Έψαχναν,  έβρισκαν  τους  φίλους  τους  και  δημιουργούσαν  ομάδα.        Στην  παύση  της  μουσικής  η κάθε  ομάδα  έλεγε  τη  λέξη  «φιλία»   στη  γλώσα  της.

·         Ψυχαγωγήθηκαν  με το  παιχνίδι  :  Καθοδήγησέ  με  φίλε.

·         Διαβάσαμε  το  παραμύθι  «Καλημέρα  φίλε»  της  Φιλιώς  Νικολούδη.                                                                                 

    Ενθουσιάστηκαν πολύ  και  στο  τέλος   ζήτησαν  από  μια  μαμά,  καταγωγής   από   την  Αλβανία,  να  τους  γράψει τη  δική  τους  Αλφαβήτα   για  να    δουν    τα  αλβανικά   γράμματα.  Σύγκριναν  και  είδαν  ομοιότητες  και  διαφορές  στα           δύο  αλφάβητα.

Απόρησαν  με τη  φιλία  που  αναπτύχθηκε  ανάμεσα  σε  δύο άψυχα  πράγματα.         Θέλησαν γεμάτα  περιέργεια  να ενώσουν  τα δύο υλικά  και  να  τα  δοκιμάσουν.       Πραγματοποιήσαμε  την  περιέργειά  τους.  

Μέσα  από  όλο  το  πρόγραμμα  αγάπησαν,  λάτρεψαν  δύο  μοναδικά  τραγούδια  με  υπέροχη  μουσική  η  οποία  τα  μάγεψε. Το  πρώτο  τραγούδι  είναι:  «Όπου  υπάρχει    αγάπη»  το  οποίο  τραγουδά  η  παιδική  χορωδία  του   Σπύρου   Λάμπρου,  σε  στίχους  και  μουσική  του  Στέφανου  Βαρελά. Το  δεύτερο τραγούδι   είναι : Εγώ  και συ  (Ερωτικό)  από  το  CD  Χάρτινο  Καράβι  του  Νότη  Μαυρουδή.

«Όλοι μαζί εμείς  θα φτιάξουμε έναν κόσμο  απ’ αγάπη κι ελπίδα»!!!

 Δεν  ενώσαμε  μόνο τα χέρια  μας  αλλά  και  τις  καρδιές  μας  όλη τη  χρονιά  στο 

Νηπιαγωγείο  μας,  και ταξιδέψαμε  σε  κόσμους  μαγικούς  και  ονειρεμένους  με  οδηγούς   τις  κυρίες μας.

«Τα  λόγια  τους  τριαντάφυλλα στον  κήπο  της  καρδιάς  μας

και η   αγάπη τους   μμμ…..  αστέρια   στο  απέραντο  του  ουρανού» .

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ  ΤΟΥ  ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

-Επειδή  μιλάμε  για θέματα  που  αφορούν  το  ψυχισμό,  η  αξιολόγηση  δεν  είναι  μετρήσιμη  και  άμεσα  ελέγξιμη, είναι  μια  διαδικασία  που εξελίσσεται  στην  πορεία  της  ζωής  του  παιδιού.  Έτσι  λοιπόν  αν  στο πέρασμά  του  από  διαφορετικά  μαθη-σιακά  περιβάλλοντα   προστεθούν  και  άλλες  παρόμοιες  εμπειρίες  θα  αναπτύξει  τη  συναισθηματική  του  νοημοσύνη.

-Παρατηρήσαμε  αλλαγές  στη στάση  και στη  συμπεριφορά  των  παιδιών.  Πολλές  φορές ανακαλούσαν  τεχνικές  που  είχαν  μάθει .  Π.χ. να  συζητήσουν,  ή  να  ηρεμή-σουν,  ή  να  βρουν λύση  στο  πρόβλημά  τους μόνα  τους.

-Ενισχύθηκε  η  λεκτική  τους  ικανότητα .  Έμαθαν  να  εκφράζουν  αυτό που νοιώθουν    και  να  εξηγούν  τη  σκέψη  τους  πιο  αναλυτικά  για  να  αποφεύγονται οι  παρεξηγή-σεις  και  να  αντιμετωπίζονται  οι  συγκρούσεις.

-Έμαθαν  να  διαχειρίζονται  τα  συναισθήματά  τους  και  να  τα  τροποποιούν.

-Έμαθαν  ότι για  να σεβαστούν  και  να  αποδεχθούν  τους  άλλους,  πρέπει  πρώτα  να  μάθουν  να  σέβονται  και  να  αγαπούν  τον  εαυτό  τους.

-Έβαλαν  θεμέλια  καλής  συνεργασίας,  άρχισαν να  αναπτύσσουν  ομαδικό  πνεύμα. 

                                                   

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Τα  παιδιά  αγάπησαν  το πρόγραμμα, συμμετείχαν  με  ενδιαφέρον  και ενθουσιασμό,                          διασκέδασαν,  ήταν  χαρούμενα,    εξωτερίκευσαν  τα  συναισθήματά  τους,                                          μας  εμπιστεύθηκαν,     μας επέτρεψαν  να τα γνωρίσουμε  καλύτερα  και  γνώρισαν  και εμάς  καλύτερα.

                                      

                                                Μόνο  με  την  καρδιά

                                        μπορούμε  να  δούμε  σωστά.

                                          Το  ουσιώδες  είναι  πάντα

                                                 αόρατο  στο  μάτι».

                                                                 (από  τον  Μικρό  Πρίγκηπα).