Ο ΑΡΛΕΚΙΝΟΣ (ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗΣ)- 1ο Νηπιαγωγείο Μεγαλόπολης

Ο ΑΡΛΕΚΙΝΟΣ   (ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗΣ )

1ο Νηπιαγωγείο Μεγαλόπολης

ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Η επεξεργασία των εικόνων ενός παραμυθιού, παρέχει πληροφορίες στον αναγνώστη πέρα από αυτές που προσλαμβάνει διαβάζοντας το κείμενο. Τα παιδιά μπορούν να αποκτήσουν τη δεξιότητα του οπτικού εγγραμματισμού μέσα από οργανωμένες  δραστηριότητες που θέτουν ως στόχο την "ανάγνωση"  εικόνων στα παραμύθια που διαβάζονται στην τάξη.

Με αφορμή το βιβλίο "Ο Αρλεκίνος" της Ζωρζ Σαρρή και με την εικονόγραφηση του Νικόλα Ανδρικόπουλου, προσπαθήσαμε να ενθαρρύνουμε τα παιδιά να "διαβάσουν" την ιστορία μέσα από τις εικόνες της.Δείχνοντας αρχικά την εικόνα καλούσαμε τα παιδιά να κάνουν υποθέσεις ως προς τα συναισθήματα , τις σκέψεις του κεντρικού ήρωα και των υπολοίπων ηρώων του παραμυθιού.

"Ένα παιδί που το έλεγαν Αρλεκίνο"

Δραστηριότητα: Για να εισάγουμε τα παιδιά στην ιστορία ,είχαμε ετοιμάσει από χοντρό χαρτόνι ένα ανθρώπινο σώμα .Τα παιδιά συμφώνησαν ότι αν βάζαμε τα χάρτινα κομμάτια σε σειρά θα μπορούσαμε να σχηματίσουμε έναν άνθρωπο.Σχηματίζοντας το ανθρώπινο σώμα ρωτήσαμε τα παιδιά αν λείπει κάτι σε αυτό.Κάποια είπαν ότι "δεν έχει παπούτσια" ,κάποια άλλα ότι "του λείπουν ρούχα" και κάποια παρατήρησαν ότι λείπουν τα χαρακτηριστικά του προσώπου του.Τοποθετήσαμε στην συνέχεια το πρόσωπο και ρωτήσαμε τα παιδιά, τι νομίζουν ότι ένιωθε η φιγούρα.Η λύπη, ήταν το συναίσθημα που εντόπισαν  στο πρόσωπο της φιγούρας .Είπαμε στα παιδιά ότι το παιδί αυτό λέγεται Αρλεκίνος και πως την ιστορία του θα διαβάζαμε στο βιβλίο .

"Τι νιώθει ο Αρλεκίνος;"

ΣΤΟΧΟΣ: Τα παιδιά ενθαρρύνονται να παίρνουν το λόγο για να εξηγούν και να ερμηνεύουν.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ: Παρουσιάσαμε στα παιδιά την πρώτη εικόνα του βιβλίου και τους ζητήσαμε να την περιγράψουν.Δώσαμε έμφαση στο, τι νιώθει ο ήρωας και ποια χαρακτηριστικά του προσώπου του δείχνουν τα συναισθήματά του.

"Οι σκέψεις του Αρλεκίνου" 

ΣΤΟΧΟΣ: Τα παιδιά να συνειδητοποιήσουν την κοινωνική διάσταση του γραπτού λόγου ώστε να κατανοήσουν την σημασία της γραφής ως μέσου ανάπτυξης ιδεών με την υπαγόρευση δικών τους κειμένων στην εκπαιδευτικό.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ: Χρησιμοποιώντας την εικόνα της προηγούμενης δραστηριότητας ρωτήσαμε τα παιδιά να πουν τι μπορεί να σκέφτεται ο ήρωας .Καταγράψαμε τις απόψεις τους γύρω από την εικόνα.Συνεχίσαμε με την ανάγνωση του κειμένου της ιστορίας το οποίο αποκάλυπτε το συναίσθημα που ένιωθε ο ήρωας και τις σκέψεις που έκανε.

ΣΤΟΧΟΣ: Τα παιδιά ενθαρρύνονται να συνειδητοποιούν την μοναδικότητά τους αλλά και να εντοπίζουν ομοιότητες και διαφορές με τους άλλους και να τις σέβονται.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ: Στα παιδιά τέθηκε ο προβληματισμός για το, ποια αποκριάτικη στολή θα επιθυμούσε ο Αρλεκίνος.Τους ζητήθηκε να την ζωγραφίσουν και να γράψουν όπως μπορούν το όνομά της.

Ύστερα, έγινε σύγκριση με τις αποκριάτικες στολές που υπάρχουν στις εικόνες του βιβλίου.Έγινε προσπάθεια να βρεθούν ομοιότητες και διαφορές μεταξύ των αποκριάτικων στολών από το παρελθόν και το παρόν.

ΣΤΟΧΟΣ:Τα παιδιά ενθαρρύνονται να συμμετέχουν σε συζητήσεις και να χρησιμοποιούν στοιχειώδη επιχειρηματολογία.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ:  Δείξαμε στα παιδιά  την εικόνα, όπου ο ήρωας και η μητέρα του ψάχνουν να βρουν στην αποθήκη κάποια κομμάτια από ρούχα,για  να φτιάξουν μια στολή για τις Απόκριες.Παρουσιάσαμε στην ομάδα ένα κουτί το οποίο περιείχε διάφορα αντικείμενα καθώς και κομμάτια χαρτιού κομμένα στο σχήμα του ρόμβου.Ζητήσαμε από τα παιδιά να ψάξουν στο κουτί και να βρουν αντικείμενα που ο ήρωας θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει για την μεταμφίεσή του.Τα παιδιά επεξεργάστηκαν τα αντικείμενα αλλά αποφάσισαν ότι κανένα από αυτά δεν είναι χρήσιμο για το σκοπό τους.

Παρατήρησαν και τα χαρτιά, αλλά το σχόλιό τους ήταν:"Έχει και μερικά χαρτάκια.."

ΣΤΟΧΟΣ: Τα παιδιά ενθαρρύνονται να κατανοούν την αξία της ομαδικής εργασίας και της από κοινού ανακάλυψης.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ: Στο σημείο της ιστορίας, που η μητέρα του Αρλεκίνου ράβει το πολύχρωμα κομματάκια από τα διάφορα υφάσματα διαβάσαμε μόνο το κείμενο και επιλέξαμε να μην δείξουμε την εικόνα.Από τα παιδιά ζητήθηκε να σκεφτούν πώς θα μπορούσαμε εμείς να διακοσμήσουμε τον δικό μας χάρτινο Αρλεκίνο.Όλοι απάντησαν :"τα χαρτάκια!!"Ξεκινήσαμε να κολλάμε όλοι μαζί τους χάρτινους ρόμβους προσέχοντας να υπάρχει ποικιλία ως προς το χρώματα και την όμοια  θέση των σχημάτων.

 Με την ολοκλήρωση της εργασίας δείξαμε στα παιδιά την εικόνα του βιβλίου και εντόπισαν ομοιότητες και διαφορές .

ΣΤΟΧΟΣ: Τα παιδιά ενθαρρύνονται να εξηγούν και να ερμηνεύουν.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ: Παρουσιάσαμε από το  βιβλίο την εικόνα που δείχνει τον ήρωα να δοκιμάζει την αποκριάτικη στολή που του έραψε η μητέρα του και καλέσαμε τα παιδιά να μας πουν τι μπορεί να σκέφτεται και να αισθάνεται ο ήρωας από αυτά που δείχνει η εικόνα του.Γράψαμε τις σκέψεις μέσα σε συννεφάκια.

Συγκρίναμε τις εικόνες της αρχής και του τέλους, θέλοντας να δείξουμε τη διαφορετική συναισθηματική κατάσταση, όπως αυτή αποτυπώνεται μέσω της εικονογράφησης.Κάποια παιδιά είπαν, ότι η πρώτη εικόνα έχει λίγα χρώματα ενώ η δεύτερη έχει περισσότερα.

ΣΤΟΧΟΣ: "Να παρατηρήσουν την εικόνα του βιβλίου και να ερμηνεύσουν τις αντιδράσεις των ηρώων"

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ: Η τελευταία εικόνα που χρησιμοποιήθηκε ήταν αυτή που δείχνει την εμφάνιση του Αρλεκίνου στο καρναβάλι της πόλης του.Τα παιδιά κλήθηκαν και πάλι να εκφράσουν τα λόγια και τις σκέψεις των ηρώων μέσα από την παρατήρηση της εικονογράφησης του βιβλίου.Οισκέψεις καταγράφηκαν και πάλι στο χαρτί.Οι υποθέσεις τους επαληθεύτηκαν ακούγοντας τη συνέχεια της ιστορίας.

ΣΤΟΧΟΣ :Τα παιδιά  ενθαρρύνονται να βελτιώσουν και να εμπλουτίσουν τον προφορικό τους λόγο.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ: Στο τέλος τα παιδιά "φόρεσαν" το χάρτινο ομοίωμα του Αρλεκίνου και παρέλασαν ανάμεσα στους υπόλοιπους οι οποίοι τους επευφημούσαν χρησιμοποιώντας διάφορες λέξεις όπως : ΜΠΡΑΒΟ , ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΟΣ ,ΘΑΥΜΑΣΙΑ , ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟΣ , ΤΕΛΕΙΟΣ,ΠΑΝΕΜΟΡΦΟΣ  κλπ.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ: Τα παιδιά παρατηρώντας τις εικόνες, κατανόησαν πολλά στοιχεία από την πλοκή της ιστορίας.Η εικονογράφηση του βιβλίου στάθηκε βοηθός στο να κατανοήσουν τα παιδιά ότι ερμηνεύοντας την  εικόνα μπορεί κάποιος να συλλέξει αρκετές πληροφορίες για τους ήρωες , τα συναισθήματά τους και τις σκέψεις τους.Έκαναν διάφορες υποθέσεις και οι περισσότερες από αυτές επαληθεύτηκαν διαβάζοντας το κείμενο.Αλλά και όταν τους διαβάστηκε το κείμενο και τους ζητήθηκε να διακοσμήσουν τον Αρλεκίνο τους σύμφωνα με αυτό που έκανε η μητέρα, με δική τους πρωτοβουλία χρησιμοποίησαν κατάλληλα το υλικό που είχαν στην διάθεσή τους.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 

• Σαρρή Ζ. "Ο Αρλεκίνος" , 2012, Αθήνα:Πατακης  ,
• ΥΠΕΠΘ-Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (2003), Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών για το Νηπιαγωγείο, Αθήνα
• Τσούτσουβα Μ.(2015) ,Προσέγγιση και αξιοποίηση της εικονογράφησης των λογοτεχνικών βιβλίων,Υλικό  Ενδοσχολικής  Επιμόρφωσης Σχολικής Συμβούλου 7ης Εκπ/κής Περιφέρειας Προσχολικής Αγωγής