"ΕΝΑ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΠΟΥ ΤΟ ΛΕΓΑΝ ΑΡΓΑΛΕΙΟ" - "ΤΟ ΚΕΝΤΗΜΑ ΕΙΝΑΙ ΓΛΕΝΤΗΜΑ"- 2ο Νηπιαγωγείο Μεγαλόπολης

 "ΕΝΑ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΠΟΥ ΤΟ ΛΕΓΑΝ ΑΡΓΑΛΕΙΟ" 

"ΤΟ ΚΕΝΤΗΜΑ ΕΙΝΑΙ ΓΛΕΝΤΗΜΑ"

Εισαγωγή: Επιθυμία των νηπιαγωγών  και των δύο τμημάτων του νηπιαγωγείου μας για τη σχολική  χρονιά 2014-2015, ήταν να προσπαθήσουμε να υλοποιήσουμε με τα παιδιά  στο νηπιαγωγείο,  κάποιο πρόγραμμα μουσειακής αγωγής. Αποφασίσαμε λοιπόν να ασχοληθούμε με τη Λαϊκή Τέχνη υλοποιώντας με το 1^ο τμήμα του Νηπιαγωγείου ένα  πρόγραμμα με τίτλο «Ένα εργαλείο που το ΄λέγαν αργαλειό» και με το 2^ο τμήμα το πρόγραμμα «Το κέντημα είναι γλέντημα». Ο σκοπός της εργασίας  και για τα δύο τμήματα, ήταν να έρθουν τα παιδιά σε επαφή με δύο είδη λαϊκής τέχνης , την υφαντική και την κεντητική και να γνωρίσουν τα έργα αυτών.

 Στη συνέχεια παρουσιάζουμε ξεχωριστά τις δραστηριότητες που υλοποίησε το κάθε τμήμα χωριστά.

 1ο ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ:  "ΕΝΑ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΠΟΥ ΤΟ ΛΕΓΑΝ ΑΡΓΑΛΕΙΟ" 

  

                                     Υλοποίηση δραστηριοτήτων

 Υφαίνοντας στο δικό μας αργαλειό από κεραμίδι

Φύλλο εργασίας: Φτιάχνω τον ιστό της Αράχνης με κλωστή

Η δική μας γωνιά υφαντικής τέχνης

Αφηγούμαστε το μύθο της Αράχνης και πετώντας στους άλλους το κουβάρι για να συνεχίζουν σχηματίζουμε το ιστό της Αράχνης

Ο ιστός φτιαγμένος από το κουβάρι

Φτιάχνουμε κλωστή από βαμβάκι

 Βάφουμε το βαμβάκι

 Δημιουργούμε το δικό μας χαλάκι

Το χαλάκι μας προχωρά

Έτοιμο το χαλάκι

 Μαντεύοντας με την αφή τα υφάσματα

Φτάσαμε στο Λαογραφικό Μουσείο Τεγέας

Στο δωμάτιο του αργαλειού ανακαλύψαμε γιατί ο αργαλειός είναι «σκλαβιά μεγάλη»

Η «ρακέτα» με τους γρίφους

 Η «Αράχνη» του Γύζη , η κονκάρδα της ομάδας.

Φτιάχνουμε χαλάκια με αντιγραφή μοτίβων

Τα χαλάκια είναι έτοιμα

Σειροθετούμε τα υφαντά μας από το μικρότερο στο μεγαλύτερο

Παρουσίαση της δουλειάς μας και των όσων μάθαμε στα παιδιά του δεύτερου τμήματος του Νηπιαγωγείου

H παρουσίαση συνεχίζεται...

 2ο ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ:  ""ΤΟ ΚΕΝΤΗΜΑ ΕΙΝΑΙ ΓΛΕΝΤΗΜΑ"

  Με αφορμή τον πίνακα ζωγραφικής που απεικονίζει ένα νεαρό κορίτσι να κεντάει ένα μαντήλι, σχολιάζουμε τις συνήθειες και τα ενδιαφέροντα των γυναικών γύρω από το κέντημα.

   

  Στη συνέχεια ανακαλύπτουμε ένα σεντούκι που περιέχει τα κεντήματα του κοριτσιού, μόνο που λείπει το μαντήλι που απεικονίζεται στον πίνακα ζωγραφικής , το οποίο θα αναζητήσουμε στο λαογραφικό μουσείο.

 Μαθαίνουμε το τραγούδι «Ντίλι-ντίλι το καντήλι», το εικονογραφούμε κι έπειτα το δραματοποιούμε.

 Συγκεντρώνουμε τα κεντήματα που έφεραν τα παιδιά απ’  το σπίτι τους και δημιουργούμε τη «γωνιά των κεντημάτων» στην τάξη μας. Tα παιδιά ψηφίζουν το αγαπημένο τους κέντημα και το ζωγραφίζουν.

         Ξεχωρίζουμε τα κεντήματα σε τετράγωνα και ορθογώνια και τα ομαδοποιούμε.

       Σχολιάζουμε το μέγεθος των κεντημάτων και κάνουμε υποθέσεις για το έπιπλο που θα ταίριαζε να στρωθούν (π.χ τραπεζαρία, κομοδίνο, μπουφές ). Έπειτα τοποθετούμε τα κεντήματα από το πιο κοντό στο πιο μακρύ.

        Παρατηρούμε την τεχνική που έχουν κεντηθεί τα κεντήματα και ξεχωρίζουμε αυτά που είναι με σταυροβελονιά.

        Τα παιδιά δημιουργούν το δικό τους κέντημα με την τεχνική της σταυροβελονιάς. 

       Παρατηρούμε και άλλους πίνακες ζωγραφικής με θέμα το κέντημα, τους σχολιάζουμε και συγκρίνουμε με τη σημερινή εποχή.

·         Δημιουργούμε παζλ με τους πίνακες ζωγραφικής που μας άρεσαν περισσότερο.

           Παιχνίδι: Τα παιδιά χωρίζονται σε ζευγάρια και διαγωνίζονται ποιος θα διπλώσει πιο γρήγορα τα κεντήματα.

       Παιχνίδι: Τα παιδιά χωρίζονται σε τρεις ομάδες. Η πρώτη αναλαμβάνει να στρώσει το τραπέζι για πρωινό φαγητό, επιλέγοντας το  τραπεζομάντηλο και τα κατάλληλα αντικείμενα, η δεύτερη για μεσημεριανό φαγητό και η τρίτη να ετοιμάσει ένα γιορτινό τραπέζι. 

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ

        Φτιάχνουμε έναν πίνακα με τους κανόνες του μουσείου.

·         Ζωγραφίζουμε πώς φανταζόμαστε το μουσείο, τα εκθέματα αλλά και το μαντήλι της κόρης που θα αναζητήσουμε.  

 ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ

·         Η μασκότ μας στο μουσείο είναι το κορίτσι που γνωρίσαμε στον πίνακα ζωγραφικής. Τα παιδιά φορούν  κονκάρδα που απεικονίζει ένα λευκό κέντημα και προσπαθούν να λύσουν τους γρίφους  που τους δίνει η μασκότ με σκοπό να εντοπίσουν το κέντημα. Ο πρώτος γρίφος οδηγεί στην αίθουσα που είναι η ραπτομηχανή και τα κεντήματα.

·         Ο δεύτερος γρίφος μας οδηγεί στην τραπεζαρία όπου  ανακαλύπτουμε το μαντήλι πάνω σε μια καρέκλα. Τα παιδιά καλούνται να ζωγραφίσουν το μαντήλι αλλά και το σημείο που βρέθηκε.

       Εντυπωσιασμένα τα παιδιά από τα κεντήματα του μουσείου δημιουργούν στο σχολείο τα δικά τους κεντήματα. 

·        Τέλος, καλούμε τα παιδιά του άλλου τμήματος και τους παρουσιάζουμε τη «γωνιά των κεντημάτων»  αλλά και τις εργασίες μας.  

·        Αξιολόγηση των προγραμμάτων

   Πραγματοποιώντας με τα παιδιά όλες τις παραπάνω δραστηριότητες και συζητώντας μαζί τους, θεωρούμε ότι πετύχαμε σε έναν ικανοποιητικό βαθμό το στόχο μας, που ήταν να γνωρίσουν τη υφαντική τέχνη καθώς και τα έργα της λαϊκής κεντητικής τα οποία αποτελούν πραγματικούς θησαυρούς του ελληνικού λαϊκού πολιτισμού. Όλα συμμετείχαν ενεργά στη δημιουργία «υφαντικής γωνιάς» αλλά και «γωνιάς του κεντήματος» στο χώρο του σχολείου φέρνοντας υφαντά και κεντήματα από το οικογενειακό τους περιβάλλον. Τα παιδιά, κυρίως μέσα από το παιχνίδι και την παρατήρηση μπόρεσαν να προσεγγίσουν τα θέματα αυτά ενώ  ο αρχικός σχεδιασμός των προγραμμάτων εμπλουτίστηκε με περισσότερες δραστηριότητες που προέκυψαν από τα ενδιαφέροντα τους. Η επίσκεψη στο λαογραφικό μουσείο συντέλεσε, μέσα από ειδικά σχεδιασμένες δραστηριότητες,  στην γόνιμη αφομοίωση των γνώσεων από τα παιδιά.   

• Βιβλιογραφία

 - Κάντζου,Ν., Νικολούδη,Φ.(2009). Το σεντούκι του λαϊκού πολιτισμού. Αθήνα: Δίπτυχο

2.   .- Κάντζου, Ν. (2014) .Μουσειακή  Εκπαίδευση  … Όταν τα αντικείμενα λένε ιστορίες!., στο nipiagogoiarkadias.blogspot.com (Σημειώσεις από επιμορφωτική ημερίδα Σχολικής Συμβούλου Νικολούδη Τριανταφυλλιάς).