ΟΜΑΛΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

«Η ΟΜΑΛΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ  ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ»

Δρ Τριανταφυλλιά Νικολούδη

Σχολική Σύμβουλος Π.Α.

Η ΔΙΠΛΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΟΡΟΥ «ΜΕΤΑΒΑΣΗ»

•      Αυτοπεποίθηση, ευχαρίστηση, χαρά, υπερηφάνεια, ικανοποίηση, κίνητρο για περαιτέρω ανάπτυξη και πρόοδο.

•      Αβεβαιότητα, άγνοια, άγχος, αγωνία, αναστάτωση, ανησυχία, απροθυμία, άρνηση, δυσφορία, διατάραξη ισορροπίας, ενόχληση, κούραση, νευρικότητα, φοβία, ταραχή, ταλαιπωρία.

Μετάβαση συντελείται:

•      Από βαθμίδα σε βαθμίδα (Πρωτοβάθμια- Δευτεροβάθμια- Τριτοβάθμια)

•      Από τάξη σε τάξη (Πρώτη- Δευτέρα-Τρίτη,κ.ο.κ.)

Από περιβάλλον σε περιβάλλον (οικογενειακό-σχολικό- εργασιακό).

Όταν αναφερόμαστε στη Μετάβαση, εννοούμε την ομαλή ( ή και επιτυχημένη) μετάβαση.

Η μετάβαση είναι δεδομένο, η ομαλή μετάβαση είναι το ζητούμενο.

ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΟΜΑΛΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

•      Έρευνες έχουν δείξει ότι η ομαλή μετάβαση από το Ν. στο Δ.Σχ., έχει επηρεάσει την ακαδημαϊκή του εξέλιξη, την κοινωνικοποίησή του, αλλά και την προσωπικότητά του (Μπαγάκης:2006)

•      Σηματοδοτεί αλλαγές: (Γουργιώτου:2006)

-          Στην προσωπικότητα του παιδιού

-          Στο οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον (γνωστικές, συναισθηματικές, κοινωνικές).

ΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΛΛΑΓΕΣ…..

•      Αύξηση  ή και μείωση των μαθητών μέσα στην τάξη.

•      Αλλαγή των ατόμων που απαρτίζουν την ομάδα των παιδιών.

•      Αλλαγή εκπαιδευτικού.

Μεγαλύτερη παραμονή μέσα στην τάξη

•      Διαφορετικό περιεχόμενο προγράμματος.

•      Διαφορετικός τρόπος διδασκαλίας.

•      Αύξηση των προσδοκιών.

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΟΥΝ ΤΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΩΣ ΕΠΙΤΥΧΗ.

•      Η αναγνώριση της σημαντικότητας της μετάβασης από τη προσχολική στη σχολική εκπαίδευση, τόσο από την πλευρά του νηπιαγωγείου, όσο και από την πλευρά του δημοτικού.

•      Η βαθμιαία εισαγωγή των παιδιών στη νέα σχολική διαδικασία.

•      Η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των εκπαιδευτικών της προσχολικής και της σχολικής εκπαίδευσης.

•      Η συνέχεια των πρακτικών που ακολουθήθηκαν στην προσχολική και στη σχολική εκπαίδευση.

•      Η αξιοποίηση των εμπειριών των παιδιών, η κάλυψη των δικών τους αναγκών και   η απάντηση των ερωτημάτων που είχαν τεθεί από τα ίδια τα παιδιά.

ΚΥΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ ΠΟΥ ΚΑΘΟΡΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΟΜΑΛΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ  ΑΠΟ ΤΟ Ν., ΣΤΟ Δ.ΣΧ.

•      Προετοιμασία των παιδιών για τη μετάβαση.

•      Συνεχής επικοινωνία μεταξύ των εκπαιδευτικών των δύο βαθμίδων.

•      Συνέχεια στον ίδιο τρόπο μάθησης, με προγράμματα κατάλληλα γι αυτήν την ηλικία.

ΜΟΝΤΕΛΑ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ

-          Το μοντέλο ικανοτήτων.

   Ασχολείται με τις ικανότητες και τις δεξιότητες που διαθέτει το παιδί. Γίνεται μία ορισμένη χρονική στιγμή, ελέγχοντας τις γνώσεις του παιδιού. Δεν υπολογίζει τους παράγοντες που επηρεάζουν την απόδοση του παιδιού. Λαμβάνονται υπόψη η ηλικία, η ωριμότητα κ.α., αγνοώντας τις εμπειρίες των παιδιών (γνώσεις, δεξιότητες,κ.ά.)

Το αναπτυξιακό οικολογικό μοντέλο

   Σύμφωνα με αυτό το μοντέλο, μία σειρά από αλληλοεξαρτώμενους παράγοντες, που αφορούν στο παιδί, την οικογένεια, το σχολείο και την κοινότητα επηρεάζουν το παιδί. Υποστηρίζει την άποψη, ότι τα παιδιά έχουν δεξιότητες, οι οποίες συνεχώς μεταβάλλονται τα πρώτα χρόνια.

ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ…

Μία σειρά από στρατηγικές και διαδικασίες συντελούν:

-          Στην ομαλή είσοδο και προσαρμογή των νηπίων.

•      Στην παροχή συνέχειας  μέσα από δραστηριότητες που ενώνουν το σπίτι με το σχολείο.

•      Στη σύνδεση της ανάπτυξης του παιδιού με φορείς, κοινωνικές υπηρεσίας, της οικογένειας και της εκπαίδευσης.

ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΚΑΙ ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΔΥΟ ΜΟΝΤΕΛΩΝ

ΜΟΝΤΕΛΟ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ	ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ-ΑΝΑΠΤΥΞΑΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ
Επικεντρώνεται στις ικανότητες και δεξιότητες που διαθέτει το παιδί	Επικεντρώνεται και σε άλλα στοιχεία της προσωπικότητας του παιδιού
Περιορίζεται σε ορισμένη χρονική στιγμή	Μπορεί να εφαρμοστεί οποιαδήποτε χρονική στιγμή για να διαρκέσει, όσο χρειάζεται
Υπολογίζεται η χρονολογική ηλικία	Δεν υπολογίζεται μόνο η ηλικία
Δε λαμβάνονται υπόψη, αυτά που επηρεάζουν την απόδοση του παιδιού.	Συνυπολογίζονται μια σειρά παραγόντων (συναισθηματικοί, κοινωνικοί) που επηρεάζουν
Δε συνίσταται συνεργασία μεταξύ Νηπιαγωγείου και Δημοτικού Σχολείου	Συνεργασία μεταξύ Νηπιαγωγείου και Δημοτικού Σχολείου
Δε συνίσταται εμπλοκή γονέων ή άλλων φορέων	Εμπλοκή- Συνεργασία μεταξύ σπιτιού- σχολείου-κοινότητας
Δε λαμβάνει υπόψη τις προηγούμενες εμπειρίες του παιδιού	Στηρίζεται στις εμπειρίες και στα ενδιαφέροντα των παιδιών.

ΣΤΟΧΟΙ  ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

•      Τα παιδιά να εξοικειωθούν με το χώρο του Δημοτικού σχολείου.

•      Να νιώσουν ασφάλεια και σιγουριά στο νέο περιβάλλον.

·         Να νιώσουν ευχάριστα στον καινούριο χώρο που θα βρεθούν την επόμενη σχολική χρονιά. Να γνωρίσουν τους ανθρώπους που υπάρχουν σε αυτό.

•       

ΟΡΙΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ – ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ,ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ. ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΚΟΙΝΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

•      Δεν ήταν μόνο τα παιδιά, που πέρσι ήταν μαζί μας στο νηπιαγωγείο, αλλά και άλλα παιδιά, που τα γνωρίσαμε εκείνη την ημέρα.

•      Τα θρανία της πρώτης, ήταν όπως στην παρεούλα μας, σαν ένα γράμμα, το «Π».

•      Έχουν πίνακα και κιμωλίες.

•      Δεν έχουν ημερολόγιο και ρολόι.

•      Ούτε κουζίνα και ψυγείο.

•      Η τάξη του Δημοτικού είναι πιο μικρή από τη δική μας.

•      Δεν  έχουν στρώματα για χαλάρωση.

•      Είχαν  κι αυτοί μια ομαδική εργασία τους στον  τοίχο.

ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ: Μου άρεσε…

•       «που είχαν κρεμάσει ζωγραφιές στον τοίχο».

•      « που είδα τις παλιές μου φίλες».

•      «που γνώρισα μια καινούρια φίλη».

•      «που διαβάσαμε και ζωγραφίσαμε μαζί».

•      «που ο δάσκαλος έπαιζε μουσική».

•      «που ο δάσκαλος ήταν ‘παιχνιδιαρούλης’».

ΣΧΟΛΙΑ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΤΑΞΗΣ, ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ

•      Δεν αντιμετώπισαν  στην αρχή της χρονιάς, τις συναισθηματικές αντιδράσεις των παιδιών και την άρνηση ορισμένων από  αυτών να  παρακολουθήσουν  το μάθημα.

•      «Πήραν πιο γρήγορα μπροστά», διότι ήταν ήδη εξοικειωμένα με το χώρο και ένιωθαν ασφαλή.

•      Ανακαλούσαν συχνά  τις κοινές δράσεις που είχαν κάνει μαζί την προηγούμενη χρονιά, όντας αυτά στο νηπιαγωγείο.

•      Όταν τα επισκέπτονταν το νηπιαγωγείο με τη νηπιαγωγό, έδειχναν ικανοποίηση και ασφάλεια.

•      Συχνά ακουγόταν η φράση: «Έτσι το κάναμε στο νηπιαγωγείο», «Όπως με την κυρία...»,  όχι από προσκόλληση, αλλά από διαπίστωση.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Αλευριάδου,Α., & Βρυνιώτη Κ.,κ.ά,(2008).  Μετάβαση των νηπίων από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό σχολείο Στο Οδηγός ολοήμερου Νηπιαγωγείου. ΥΠΕΠΘ, Ειδική υπηρεσία εφαρμογής προγραμμάτων ΚΠΣ: Αθήνα.
2. Katz,L.& Chard, S.(2004). Η ΜΕΘΟΔΟΣ PROJECT:Η ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και της δημιουργικότητας των παιδιών της προσχολικής ηλικίας. Ατραπός: Αθήνα.
3. Ματσαγγούρας, Η.(2002),Η διαθεματικότητα στη σχολική γνώση. Εννοιοκεντρική Αναπλαισίωση και Σχέδια Εργασίας. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρης.

4.      Νικολούδη,Τ.(2012).Όταν οι μαθητές του νηπιαγωγείου, συνεργάζονται με τους μαθητές του Δημοτικού Στο Μετάβαση και συνέχεια στην εκπαίδευση. Θεωρητικές και ερευνητικές προσεγγίσεις. Γουργιώτου, Ε.(επιστ.επιμ.).ON DEMAND:AE: Αθήνα. σελ.285-297.

5. ΥΠΕΠΘ, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο,(2005). Οδηγός  Νηπιαγωγού Εκπαιδευτικοί Σχεδιασμοί, Δημιουργικά Περιβάλλοντα Μάθησης. Ο.Ε.Δ.Β.: Αθήνα.
6. ΥΠΕΠΘ, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, (2002). Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο  Προγραμμάτων Σπουδών  για το Νηπιαγωγείο .Προγράμματα Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Δραστηριοτήτων. Αθήνα.
7. Χρυσαφίδης, Κ, (1996). Βιωματική- Επικοινωνιακή Διδασκαλία.     Gutenberg: Αθήνα.