ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΙ ΑΡΚΑΔΙΑΣ: 'ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΤΩΡΑ" - Νηπιαγωγείο Κοντοβάζαινας

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

Σχ. Έτος: 2014 – 2015

ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ: 1/θ Νηπιαγωγείο Κοντοβάζαινας

ΤΙΤΛΟΣ:

«ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΤΩΡΑ!»

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Το μεγαλύτερο πρόβλημα του πλανήτη μας σήμερα είναι η αύξηση των απορριμμάτων μέσα από την υπερπαραγωγή και την κακή διαχείριση τους. Η φύση δεν είναι σε θέση να προστατευτεί αν ο καθένας δεν αναλάβει τις ευθύνες που του αναλογούν (Σταυρίδου, 2011).Η ανακύκλωση είναι η πλέον σημαντική πρακτική για τη διαχείριση των απορριμμάτων και τη ελαχιστοποίηση αυτών. Γι’ αυτό το λόγο είναι σημαντικό να υιοθετηθεί ως καθημερινή πρακτική από τη μικρή ηλικία (Ναούμ, Παπαμιχαήλ, 2005).

Στο Νηπιαγωγείο μέσα από παιγνιώδη τρόπο και δραστηριότητες σχετικές που προωθούν την γνώση και συνείδηση της σπουδαιότητας της ανακύκλωσης, τα παιδιά μπορούν να την εκτιμήσουν και ν τη βάλουν στη ζωή τη δική τους και της οικογενείας τους.

Στο παρόν πρόγραμμα «Ανακύκλωση τώρα!» οι δραστηριότητες εντάσσονται στις εξής ενότητες:

· Το ταξίδι της ανακύκλωσης

· Συσκευασίες που ανακυκλώνονται

· Η αξία της ανακύκλωσης

· Επαναχρησιμοποίηση άχρηστων υλικών

Οι δραστηριότητες στο σχεδιασμό τους είχαν μια χρονική ακολουθία αλλά στη πράξη έγιναν σε συνδυασμό και με σπειροειδή πορεία.

ΑΦΟΡΜΗΣΗ – ΕΡΕΘΙΣΜΑ

Το ερέθισμα για την επιλογή του θέματος ήταν η ερώτηση ενός προνηπίου για το κουτί ανακύκλωσης που υπήρχε μέσα στο Νηπιαγωγείο από το προηγούμενο έτος όταν το χρησιμοποίησα.

ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

1. Να μάθουν τα νήπια τι είναι η ανακύκλωση και γιατί είναι σημαντική για το περιβάλλον

2. Να μάθουν ποιες συσκευασίες ανακυκλώνονται στους μπλε κάδους

3. Να εκφράζουν προφορικά τις απορίες τους και να συμμετέχουν τις συζητήσεις

4. Να εκφράζονται δημιουργικά μέσα από δραστηριότητες σχετικές με το θέμα

5. Να επεξεργαστούμε βιβλία σχετικά με το θέμα

6. Να κάνουμε κατασκευές με άχρηστα υλικά

ΠΕΔΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΜΕ ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΩΝ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΩΝ ΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ:

· Γλώσσα

· Μαθηματικά

· Μελέτη περιβάλλοντος (φυσικό περιβάλλον)

· Έκφραση και δημιουργία

· Πληροφορική

ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ:

Από Οκτώβριο έως Δεκέμβριο 2014

Η ανάπτυξη των δραστηριοτήτων του προγράμματος χρονικά γίνεται παράλληλα με άλλες δραστηριότητες του προγράμματος σπουδών του Νηπιαγωγείου και το πρόγραμμα ενσωματώνεται στις άλλες θεματικές ενότητες ( Για παράδειγμα κατασκευή χριστουγεννιάτικων στολιδιών από υλικά που ανακυκλώνονται). Επίσης, η ενασχόληση με την ανακύκλωση δεν σταματά με τη λήξη του οργανωμένου προγράμματος. Καθ’ όλη τη χρονιά στις κατασκευές χρησιμοποιούνται ανακυκλώσιμα υλικά και γίνεται ανακύκλωση από τα νήπια.

ΕΝΟΤΗΤΑ 1: ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ

Επιμέρους στόχοι:

1. Να μάθουν τα νήπια πως γίνεται η ανακύκλωση

2. Να μάθουν τις συσκευασίες που ανακυκλώνονται στους μπλε κάδους

3. Να εκφράσουν προφορικά τις ιδέες τους και να συμμετέχουν σε συζητήσεις

4. Να εντάξουν την ανακύκλωση στη καθημερινή τους ζωή

5. Να εκφραστούν δημιουργικά κάνοντας κατασκευές

6. Να προσεγγίσουν την μαθηματική έννοια της χρονικής ακολουθίας (σειραθέτηση)

Μέσα και υλικά:

· Χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή – internet

· Μεγάλο χαρτόκουτο

· Εικόνες ανακυκλώσιμων υλικών – σήμα ανακύκλωσης

· Φωτογραφίες των σταδίων ανακύκλωσης πλαστικοποιημένες

Δραστηριότητα 1: Συζήτηση μετά από παρατήρηση των μπλε κάδων

Η πρώτη δραστηριότητα του προγράμματος ήταν να βγούμε από το σχολείο και να παρατηρήσουμε τους κάδους ανακύκλωσης. Στη συνέχεια συζητήσαμε για το τι γνωρίζουμε και τι θέλουμε να μάθουμε για την ανακύκλωση.

Διαθεματική διασύνδεση: Γλώσσα (προφορική επικοινωνία: ομιλία και ακρόαση), Μελέτη περιβάλλοντος (φυσικό περιβάλλον)

Δραστηριότητα 2: Παρακολούθηση video από την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ

Παρακολουθήσαμε ένα video κινουμένων σχεδίων με πρωταγωνιστή τον μπλε κάδο ανακύκλωσης που έχει δημιουργήσει η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ υπάρχει αναρτημένο στη σελίδα της: www.herrco.gr. Στη συνέχεια συζητήσαμε πάνω σε αυτό.

Διαθεματική διασύνδεση: Γλώσσα (προφορική επικοινωνία: ομιλία και ακρόαση), Πληροφορική, Μελέτη περιβάλλοντος (φυσικό περιβάλλον)

Δραστηριότητα 3: Κατασκευή κουτιού ανακύκλωσης

Χρησιμοποιώντας ένα μεγάλο κουτί από χαρτόνι, εικόνες υλικών που ανακυκλώνονται και το σήμα ανακύκλωσης, κατασκευάσαμε το δικό μας κάδο ανακύκλωσης προκειμένου να μπορούμε να πετάμε εκεί ότι ανακυκλώνεται στον μπλε κάδο μέσα τη τάξη μας.

Διαθεματική διασύνδεση: Δημιουργία και έκφραση (εικαστική τέχνη)

Δραστηριότητα 4: Μαθηματικό παιχνίδι σειραθέτησης

Χρησιμοποιώντας πλαστικοποιημένες φωτογραφίες των σταδίων της πορείας της ανακύκλωσης από την άδεια συσκευασία ως το εργοστάσιο ανακύκλωσης παίξαμε το εξής παιχνίδι: Οι φωτογραφίες πρέπει να τοποθετηθούν στη σωστή σειρά από το 1 εως το 4 ώστε να έχουν μια λογική χρονική ακολουθία. Τι φωτογραφίες στερεώναμε στο πλαίσιο με πατς.

Διαθεματική διασύνδεση: Μαθηματικά (χρονική ακολουθία – σειραθέτηση)

ΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΕΣ ΠΟΥ ΑΝΑΚΥΚΛΩΝΟΝΤΑΙ

Επιμέρους στόχοι:

1. Να μάθουν τα νήπια τις συσκευασίες που ανακυκλώνονται στους μπλε κάδους

2. Να μάθουν το σωστό τρόπο ανακύκλωσης

3. Να εκφραστούν δημιουργικά με τη δημιουργία αφίσας και τη κατασκευή κούκλων κουκλοθεάτρου

4. Να προσεγγίσουν τη γραφή ως αναπόσπαστο μέρος της ζωή μας

Μέσα και υλικά:

· Χαρτιά Α3, Α4

· Χρώματα

· Φάκελοι αλληλογραφίας

· Βιβλίο με θέμα την ανακύκλωση

· Ανακυκλώσιμες συσκευασίες

Δραστηριότητα 1: Ανάγνωση βιβλίου

Διαβάσαμε το βιβλίο: «Ξεχωρίζω τα απορρίμματα για να τα ανακυκλώσω» (Combert Jean-Rene, 2008) και εκφραστήκαμε προφορικά πάνω στο θέμα της ανακύκλωσης με ερέθισμα το βιβλίο.

Διαθεματική διασύνδεση: Γλώσσα (Προφορική Επικοινωνία, Γραφή και Ανάγνωση)

Δραστηριότητα 2: Δημιουργία αφίσας

Αφού συζητήσαμε για τον τρόπο που θέλουμε να δείξουμε στους άλλους αυτά που μάθαμε για την ανακύκλωση, αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε μια αφίσα. Το μήνυμα που προέκυψε ήταν «Κάνουμε ανακύκλωση για να είναι πιο λίγα τα σκουπίδια». Επίσης, αποφασίσαμε στην αφίσα να φαίνονται ποιες συσκευασίες ανακυκλώνονται στους μπλε κάδους.

Διαθεματική διασύνδεση: Δημιουργία και έκφραση (εικαστική τέχνη), Γλώσσα (Γραφή και Ανάγνωση)

Δραστηριότητα 3: Γράμμα προς τους γονείς (Συνδυασμός με ημέρα των ΕΛ.ΤΑ.)

Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα του Ταχυδρομείου, αποφασίσαμε να γράψουμε ένα γράμμα προς τους γονείς στο οποίο να λέμε γιατί πρέπει να κάνουμε ανακύκλωση. Τα παιδιά υπαγόρευσαν ότι ήθελαν να πουν στη Νηπιαγωγό. Στη συνέχεια επισκεφτήκαμε το Ταχυδρομείο προκειμένου να τα στείλουμε.

Διαθεματική διασύνδεση: Δημιουργία και έκφραση (εικαστική τέχνη), Γλώσσα (Γραφή και Ανάγνωση), Μελέτη περιβάλλοντος (κοινωνικό περιβάλλον)

Δραστηριότητα 4: Κατασκευή κούκλων κουκλοθεάτρου από ανακυκλώσιμα υλικά

Χρησιμοποιώντας συσκευασίες από ανακυκλώσιμα υλικά κατασκευάσαμε κούκλες για το κουκλοθέατρο. Φροντίσαμε να φτιάξουμε κούκλες από όλα τα υλικά που ανακυκλώνονται στους μπλε κάδους.

Διαθεματική διασύνδεση: Δημιουργία και έκφραση (εικαστική τέχνη)
ΕΝΟΤΗΤΑ 3: Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ

Επιμέρους στόχοι:

1. Να συνειδητοποιήσουν τα νήπια την αναγκαιότητα της Ανακύκλωσης για τη μείωση των απορριμμάτων

2. Να εκφραστούν τραγουδώντας

3. Να ανακαλύψουν τη χαρά της παρακολούθησης μιας παράστασης κουκλοθεάτρου

Μέσα και υλικά:

· Κούκλες για το κουκλοθέατρο που είχαμε κατασκευάσει σε προηγούμενη δραστηριότητα

· Βιβλία με θέμα την ανακύκλωση

· Κουκλοθέατρο

Δραστηριότητα 1: Ανάγνωση βιβλίου

Διαβάσαμε το βιβλίο: «Το μικρό βιβλίο του περιβάλλοντος» (Κουαρό Κριστίν, 2009) και συζητήσαμε για την αναγκαιότητα της ανακύκλωσης αναφορικά με το περιβάλλον.

Διαθεματική διασύνδεση: Γλώσσα (Προφορική Επικοινωνία, Γραφή και Ανάγνωση), Μελέτη περιβάλλοντος (φυσικό περιβάλλον)

Δραστηριότητα 2: Κουκλοθέατρο

Τα νήπια παρακολούθησαν παράσταση κουκλοθεάτρου από τη Νηπιαγωγό βασισμένη στο κείμενο Ανακύκλωση τώρα! (Γερονίκου Β., Μιχαλοπούλου Α., Νικολούδη Φ.,2009). Στη παράσταση χρησιμοποιήσαμε τις κούκλες που είχαν κατασκευάσει τα παιδιά σε προηγούμενη δραστηριότητα.

Στη συνέχεια έπαιξαν τα ίδια τα παιδιά.

Διαθεματική διασύνδεση: Δημιουργία και έκφραση (Δραματική τέχνη: κουκλοθέατρο), Μελέτη περιβάλλοντος (φυσικό περιβάλλον)

Δραστηριότητα 3: Τραγούδι (Χορωδία Σπύρου Λάμπρου)

Το τραγούδι «Πετάς κι εσύ, πετώ κι εγώ στο καλαθάκι το μικρό» από Χορωδία του Σπύρου Λάμπρου, ακούστηκε στη παράσταση κουκλοθεάτρου που προηγήθηκε. Τα νήπια το αγάπησαν και το τραγουδούσαν συχνά με χαρά.

Διαθεματική διασύνδεση: Δημιουργία και έκφραση (Μουσική)

Δραστηριότητα 4: Ανάγνωση βιβλίου

Διαβάσαμε το βιβλίο: «Μπλιάχ! Τα σκουπίδια. Φροντίζω το πλανήτη μου» (Χιμενεθ, 2010) και συζητήσαμε για την αναγκαιότητα της ανακύκλωσης αναφορικά με τη μείωση των σκουπιδιών στο πλανήτη.

ΕΝΟΤΗΤΑ 4: ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΑΧΡΗΣΤΩΝ ΥΛΙΚΩΝ

Επιμέρους στόχοι:

1. Να συνειδητοποιήσουν τα νήπια ότι πολλά από τα άχρηστα υλικά μπορούμε να τα επαναχρησιμοποιήσουμε

2. Να εκφραστούν δημιουργικά με διάφορα άχρηστα υλικά κάνοντας διάφορες κατασκευές

3. Να εντάξουν την ανακύκλωση στις ενασχολήσεις μας σε οποιοδήποτε θεματικό πλαίσιο

Μέσα και υλικά:

· Χαρτόνια, κόλλες, ψαλίδια

· Ρολά από χαρτί υγείας

· Μπουκαλάκια πλαστικά

· Αλουμίνια από καφέ ή γιαούρτι

· Κεσεδάκια από γιαούρτι

· Κουτιά από βρεφικές κρέμες

Δραστηριότητα 1: Κατασκευή φθινοπωρινών δέντρων

Στα πλαίσια των δραστηριοτήτων με θέμα το φθινόπωρο κατασκευάσαμε φθινοπωρινά δέντρα με κορμό ρολά υγεία και χαρτόνια για φύλλωμα και φύλλα.

Διαθεματική διασύνδεση: Δημιουργία και έκφραση (εικαστική τέχνη), Μελέτη περιβάλλοντος (φυσικό περιβάλλον)

Δραστηριότητα 2: Κατασκευή αυτοκινήτων

Στα πλαίσια δραστηριοτήτων με θέμα τα μέσα μεταφοράς κατά σκευάσαμε αυτοκινητάκια με ρολά υγείας για το βασικό αμάξωμα και χαρτόνια.

Διαθεματική διασύνδεση: Δημιουργία και έκφραση (εικαστική τέχνη), Μελέτη περιβάλλοντος (κοινωνικό περιβάλλον)

Δραστηριότητα 3: Κατασκευή υλικών για τη γιορτή του Πολυτεχνείου

Για τη γιορτή του Πολυτεχνείου όπου δραματοποιήσαμε το τραγούδι «Τα παιδιά ζωγραφίζουν στο τοίχο» χρειαστήκαμε κουτιά με χρώμα. Τα κατασκευάσαμε με συσκευασίες από βρεφικές κρέμες.

Δραστηριότητα 4: Στολίδια για το χριστουγεννιάτικό δέντρο

Στα πλαίσια των δραστηριοτήτων για τα Χριστούγεννα κατασκευάσαμε μερικά από τα στολίδια του δέντρου της τάξης μας με ανακυκλώσιμα υλικά. Φτιάξαμε στολίδια με κεσεδάκια γιαουρτιού και με τα αλουμίνια από τα γιαουρτάκια.

Δραστηριότητα 5: Άγιοι Βασίληδες από πλαστικά μπουκάλια

Στα πλαίσια των δραστηριοτήτων των Χριστουγέννων, κατασκευάσαμε Άγιους Βασίληδες με πλαστικά μπουκαλάκια από γάλα και με κόκκινο γκοφρέ και βαμβάκι.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Το πρόγραμμα με θέμα «Ανακύκλωση τώρα!» διήρκησε από τον Οκτώβριο έως τον Δεκέμβριο του 2015. Αρκετές από τις δραστηριότητες εντάσσονται και σε διαφορετικές θεματικές ενότητες οι οποίες μας απασχολούσαν παράλληλα κατά την ίδια χρονική περίοδο. Επίσης, θα συνεχίσουμε να επανερχόμαστε στο θέμα καθ’ όλη τη χρονιά με κάθε ευκαιρία, είτε επισημαίνοντας την αξία της ανακύκλωσης είτε κάνοντας κατασκευές με ανακυκλώσιμα υλικά. Εξάλλου, μετά την κατασκευή του κουτιού ανακύκλωσης της τάξης μας, η ανακύκλωση είναι καθημερινή υπόθεση.

Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν με το θέμα, ιδιαίτερα μετά τη προβολή του video της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ. Έχουν εντάξει στη καθημερινότητα του σχολείου την ανακύκλωση και εντοπίζουν με ευκολία το σωστό σημείο ρίψης των άχρηστων υλικών (σκουπιδοτενεκές ή κάδος ανακύκλωσης).

Η παρουσίαση των δραστηριοτήτων μας στους γονείς και σε άλλους επισκέπτες έγινε τη μέρα της Χριστουγεννιάτικης γιορτής όταν το σχολείο μας άνοιξε για τον κόσμο. Τα παιδιά έδειξαν στους μεγάλους το κουτί ανακύκλωσης της τάξης μας, την αφίσα, διάφορες κατασκευές και τα στολίδια του δέντρου της τάξης μας από ανακυκλώσιμα υλικά.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Combert Jean-Rene, Ξεχωρίζω τα απορρίμματα για να τα ανακυκλώσω, Modern times: 2008.

Γερονίκου Β., Μιχαλοπούλου Α., Νικολούδη Φ., «Ανακύκλωση τώρα!» (Μια ιστορία για την ανακύκλωση, σε έμμετρο λόγο) στο Σύγχρονο Νηπιαγωγείο, τεύχος 69: Μάιος – Ιούνιος 2009, σσ.14-18.

Κουαρό Κριστίν, Το μικρό βιβλίο του περιβάλλοντος, Μεταίχμιο: 2009.

Ναουμ Έλλη – Παπαμιχαήλ Γιούλη, Θεματικές προσεγγίσεις – Σχέδια εργασίας για το Νηπιαγωγείο – Ανακύκλωση, Ελληνικά Γράμματα: 2005.

Σταυρίδου Γιώτα, «Ανακυκλώνω και τον πλανήτη σώνω» στο Σύγχρονο Νηπιαγωγείο, τεύχος 81: Μάιος – Ιούνιος 2011, σσ.83-91.

Χιμενεθ Νούρια & Εμπάρ, Μπλιάχ! Τα σκουπίδια. Φροντίζω το πλανήτη μου, Μεταίχμιο: 2010.

ΠΗΓΕΣ:

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ (www.herrco.gr)